Thuốc Thông tin thuốc uy tín – chính xác – cập nhật
PGS.TS. Đào Việt Hà, Viện Hải dương học (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho biết, ngày 29/3 Viện nhận được 2 mẫu vật cua thu thập trong vụ ngộ độc do Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cung cấp để xác định tên khoa học loài cua và phân tích thành phần chất gây độc.
Kết quả xác định cho thấy cả 2 mẫu vật đều là loài cua quạt tên khoa học là Demania reynaudii thuộc họ Xanthidae (cua rạn Xanthid). Đây là loài giáp xác biển sống đáy, thường gặp trong các rạn san hô tại vùng biển nhiệt đới Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Đã xác định gần 300 loài cua quạt sống ở biển, trong số đó một số loài chứa độc tố saxitoxin hoặc tetrodotoxin, là 2 độc tố gây ngộ độc tử vong cho người nếu ăn phải. Tại Việt Nam từng ghi nhận một số trường hợp ngộ độc tử vong do ăn cua mặt quỷ Zosimus aeneus hoặc một số loài cua quạt sống rạn san hô khác.
Sau khi xác định được tên loài, 2 mẫu vật cua được chuyển đến phòng thí nghiệm trọng điểm để phân tích thành phần hóa học chất gây độc. Các chuyên gia đã xác định được sự có mặt của độc tố tetrodotoxin và dẫn suất Anhydro-tetrodotoxin trong cả 2 mẫu vật cua quạt nêu trên.
Độc tố tetrodotoxin có tính bền nhiệt, bền axit nên không bị phân hủy ở nhiệt độ cao khi nấu chín và có thể tồn tại cả trong các sản phẩm đã được chế biến (không loại bỏ chất độc), thậm chí kể cả sản phẩm cấp đông, đóng hộp.
Theo các nghiên cứu, độc tố tetrodotoxin tác động vào hệ thần kinh trung ương của người và động vật bậc cao do ức chế trao đổi ion natri trên màng tế bào thần kinh cơ, làm ngưng quá trình truyền dẫn tín hiệu thần kinh.
Triệu chứng ngộ độc thường xuất hiện khoảng 30 phút sau khi ăn, bao gồm tê lưỡi, tê môi, chóng mặt, đau đầu, đau thắt vùng bụng, buồn nôn, nôn, nói khó, nuốt khó, mất cân bằng vận động (đi loạng choạng, lảo đảo)…
Trường hợp nặng, nạn nhân co giật, sùi bọt mép, hôn mê và có thể tử vong. Khi bị ngộ độc thực phẩm từ cần thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan y tế và nhanh chóng đưa người bị ngộ độc tới các cơ quan y tế gần nhất.
Theo ghi nhận, loài cua này đã gây khá nhiều vụ ngộ độc tử vong tại một số quốc gia trong khu vực như Philippine, Indonesia…
Trước đó ngày 27/3 TS.Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, hiện Trung tâm đang điều trị cho một bệnh nhân bị ngộ độc nặng, đã bị ngừng tim ở tuyến trước do độc tố trong cua mặt quỷ gây ra.
Theo lời kể của người nhà, bệnh nhân Đỗ Văn Ch. (46 tuổi, ở Tĩnh Gia, Thanh Hóa) làm nghề đi biển, vào khoảng 2h ngày 27/3, bệnh nhân có ăn 1/ 4 con cua đã được luộc chín (người dân địa phương gọi loài cua này là “còng chữ thập”). Sau ăn khoảng 2h, bệnh nhân thấy mệt kèm buồn nôn, nôn nhiều và tê bì miệng, lưỡi, chân tay. Bệnh nhân được đưa vào bờ và đến cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Hợp Lực Tĩnh Gia trong tình trạng nói khó, yếu nhẹ tứ chi.
Đến khoảng 9h, bệnh nhân yếu không thể nói được, không cử động được tay chân, khó thở, suy hô hấp và ngừng tuần hoàn. Được các bác sĩ hồi sức, ép tim, bệnh nhân đã có mạch trở lại và được chuyển đến Trung tâm Chống độc của Bệnh viện Bạch Mai.
TS.Nguyễn Trung Nguyên xác nhận bệnh nhân Đỗ Văn Ch. được chuyển đến từ tuyến trước trong tình trạng hôn mê, liệt hoàn toàn, dùng thuốc vận mạch, bóp bóng và đặt nội khí quản. Bệnh nhân được chẩn đoán sơ bộ là ngộ độc cua mặt quỷ. Hiện bệnh nhân được điều trị hồi sức, thở máy, vận mạch, hạ thân nhiệt chỉ huy để bảo vệ não. Tình trạng ngộ độc của bệnh nhân rất nặng, cần được theo dõi chặt chẽ và điều trị tích cực. Hiện tiên lượng của bệnh nhân rất dè dặt, chưa thể nói trước điều gì.
